"දුශේනිගේ අම්මා ගාර්මන්ට් එකක මහන්න යනවලු ... "
ඔය ආරංචිය පන්තිය පුරා පැතිරිලා ගිහින් තිබුණේ හය වසරේ පන්ති රැස්වීමෙන් පස්සේ. දුශේනි පන්තියේ පලවෙනියා වීම ගැන ඉරිසියාවෙන් උන්න පන්තියේ ළමයෙක්ගේ අම්මා කෙනෙක්ම තමයි ඒ ආරංචිය පන්තියට එවලා තිබුණේ. පලවෙනි දවසේ එහෙන් මෙහෙන් කසු කුසු ඇහුනට දුශේනිට ඒක වැටහුනේ නැහැ. ඒත් පහුවෙනිදා...
“හිමි ගමනක් ගොසින් - ගෙට ආ කලට සතොසින්නොඇණවා දාසින් - නුඹම පය සෝදවන් වෙසෙසින්හිමි උවද උරණා - නොකියා තෙපුල් දරුණාවඩව සිත කරුණා- වැළිත් නොසිතව දෙතැන සරණා”
කාව්යශේඛරයේ ඔය කවිය ඇහෙද්දී ඉස්කෝලේ උන්නු හැම කෙල්ලකටම කොල්ලෙක්ටම පාහේ මතක් වුණේ එකම එක ගෑණියෙකි.
ඒ නිල් පාට ගෑණිය.
නිල් පාට ගෑණිගේ නම සුචරිතා බවත් ඇය...
අවිශ්කගේ අම්මාත් එක්ක එක ගෙදරක ජීවත් වෙන්නේ නෑ කියලාම හිතාගෙන හිටියත් ගංගාට විවාහයෙන් පස්සේ ඒ තීරණය වෙනස් කරන වුනා. ඒ නොහිතපු විදියට අවිශ්කගේ රැකියාව අහිමි වුන නිසා. රැකියාව අහිමි වුනාට පස්සේ වෙනම නිවස්ක් මිලදී අරගෙන ජීවත් වෙන එක එතරම් නුවණක්කාර නොවෙන බව ගංගාටත් වැටහුනා. ඒ නිසාම අකමැත්තෙන් වුනත්, ගංගා...
තාරකගේ අම්මා ටික දවසකට ගෙදර එනවා කියලා දැනගත්තාම හසරැලි හරි සතුටින් සූදානම් වුණා. පොඩි කාලේ ඉඳන්ම පවුලෙන් ඈත් වෙලා ඉඳලා, විවාහ වුනාට පස්සේ තාරක එක්ක ගෙවන්න වුණ කොළඹ ජීවිතේ ඇත්තටම හසරැලිට හිඩැසක් තිබුණා. තාරක ස්ටේෂන් එකට ගිහින් අම්මාව එක්කගෙන එනකල් හසරැලි මඟ බලාගෙන උන්නේ.
" උඹේ ගෑණිට මොකෝ ගෙදරින් එලියට...
පරණගම ශ්රී සුධර්මාරාම විහාරස්ථානය එදා උදේ සිටම සෙනගින් පිරී ගොස් තිබුණේ පෝයක්, පින්කමක් පේන තෙක් මානෙක නොමැතිවය.
ඒකට හේතුව වුණේ ඝන්ඨාරය නාද කර ලොකු හාමුදුරුවන් ගමේ මිනිස්සුන්ව පන්සලට කැඳවා කියන්නට හේතුවුණ ආරංචියයි.
“අස්සජී මහාභිනිශ්ක්රමණය කරලනෙ” කියා අඩක් කෝපයෙනුත් අඩක් සමච්චලයෙනුත් කියා ලොකු හාමුදුරුවන් රැස්ව උන් ගම්වාසීන් සියලුම දෙනා දිහා බලද්දී ගම්වාසීන්...
“පිරිමියෙක්ට සාරි ඇඳන් අහවල් රෙද්දක්ද ඕයි කරන්න තියෙන්නෙ?”
කතාව පටන් ගත්තේ ආන් ඒ විදියටය. රතු පාට සාරියක් ඇඳගෙන, කකුල්වල රතු පාට ලතු ගා, පා මුදු ද, සද්ද වෙන පා සළඹක් ද දාගෙන උන්නේ ඒ ප්රශ්නෙට උත්තරේ දෙන්න ඕන වෙච්ච සින්නමුත්තුය.
සින්නමුත්තු වැඩ කරේ ටයිම්ස් වතු යායේ කංකානි කෙනෙක් විදියටය. කංකානි කෙනෙක්...
සියල්ල අතැර යළි ලංකාවට යන්නට සිදුවීම තුළ කෞශල්ය උන්නේ අප්රමාණ පීඩාවකය. සියල්ලටම වඩා ඔහුගේ සිත තුල වූ පසුතැවීම ඉන් නිමේෂාගේ සහ දරුවාගේ ජීවිත වල වන බිඳී යාමය. වැඩි වැටුපක් සමඟ ලැබුන රැකියාව නිසා නිමේෂාටද රැකියාවෙන් ඉවත් වී නිවෙසට වී සිටින ලෙස යෝජනා කලේ තමාය. දැන් සියල්ල කණපිට පෙරලී ඇත.
එංගලන්තයට ...
මේ කතාව පටන් ගත්තේ පොලිසියෙන් ය.
ඒ සපුමල්ගමේ හැමෝම ලතා විදියට දැනගෙන උන්නු පුශ්පලතා පරණමාන අන්තරස්දාන වීමත් එක්කය.
පොලිසියට ආවේ පුශ්පලතාගේ පුතා වෙච්ච සමන්, දූ වෙච්ච සෙව්වන්දි සහ උන් දෙන්නගෙ කසාද ස්ත්රිය හා කසාද පුරුෂයා වුණු හේමා සහ අසෝකය.
“මොකද්ද පැමිණිල්ල” කියා ඇසුවේ ඒ වෙලාවේ පොලිසියේ උන්නු කොස්තාපල් වීරසිංහ ය.
“අපේ ගෙදර උන්නු එක්කෙනෙක්...
පාටලීගේ පලවෙනි පත්වීමම දුෂ්කර සේවයට වුන එක ගැන අම්මලා හිටියේ හිත් හොඳ නැතුව. තාත්තාට තිබුණ සම්බන්ධතා වලින් පාටලීගේ පත්වීම හම්බන්තොට නගරයේ පාසැලකට හදලා දෙන්න පුලුවන්කම තිබුණත් පාටලීගේ තීරණය වුණේ මුල් අවුරුදු පහ පත්වීම ලැබුන පාසලේම සේවය කරන්න. ඒක වෘත්තීයමය බවට එහ ගිය වගකීමක් ගානට පාටලීගේ හිතට දැනුණා.
පාටලීගේ පස් අවුරුදු...
ඉරිඟු හේනෙදි ගුණපාල මාමාගේ ලොකු පුතා දැක්කට පස්සේ තමන්ට මොකද්දෝ වෙලා බව තාරකාට වැටහෙනවා. කොළඹ විශ්ව විද්යාලයක උසස් අධ්යාපනය හදාරන කවිඳු නිවාඩුවට ගෙදර ආවට පස්සේ ගුණපාල මාමා පස්සේම වැටිලා වැඩ වලට උදව් කරනවා. ගමේ ඉන්නකල් ඒ ඇස් වල තාරකා එළි තමාට නොපෙනුනා නෙවෙයි කියලා තාරකා දන්නවා. ඒත් දැන් ඒ...