යුද්ධයකට කිසිම ජයග්‍රාහකයෙක් නැති බව අප දන්නා කාලයේ පටන් ඇති සත්‍යයක්. භූමිය බෙදා ගන්නටත් ඒ භූමියට අයිතිවාසිකම් කියන්නටත් පටන් ගන්නා යුද්ධයක භූමියේ අයිතිය එක් පාර්ශවයකට ලැබෙන වග ඇත්තක්.
නමුත් යුද්ධයක් අවසානයේ ඉතිරි වෙන කඳුළු කතා මෙතකැයි කියන්නට බැහැ.
යුක්රේනයේ දරුවන් සහ පවුල් මාස 16කට වැඩි කාලයක් තිස්සේ උග්‍රවන ප්‍රචණ්ඩත්වය, කම්පන, විනාශය සහ අවතැන්වීම් විඳ දරා ගනිමින් සිටිනවා. දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයෙන් පසු නොදුටු තරමේ පරිමාණයකින් හා වේගයකින් අවතැන්වීම් ඇති වෙමින් පවතිනවා.මේ අවුලුවා ඇති ප්‍රචණ්ඩත්වය නිසා ළමුන්ව දිගින් දිගටම මරා දැමීමට,තුවාල වීමට සහ ගැඹුරින් කම්පනයට පත් වීමට පටන් ගෙන තිබෙනවා. ඔවුන්ගේ පාසල්, රෝහල් සහ අනෙකුත් සිවිල් යටිතල පහසුකම් අඛණ්ඩව විනාශ වෙමින් පවතිනවා. පවුල් වෙන් වී ජීවිත විනාශ වී තිබෙනවා.
මේ දහසය හැවිරිදි සොෆියාගේ කතාවයි.
නැඟෙනහිර යුක්රේනයේ අපේ ගමේ යුද්ධය, ආරම්භය වූයේ 2022 පෙබරවාරි 17 වැනිදා. මම අන්තර්ජාලයෙන් භෞතික විද්‍යා පන්තියට සහභාගී වෙමින් සිටියදී අපට කිලෝමීටර් දහයක් ඈතින් පිපිරුම් සද්දයක් ඇහුණා. පසුව ඔවුන් අසල වීදිවලට ගොඩ බැසීමට පටන් ගත්තා. අපේ ගුරුතුමිය අපට උපදෙස් දුන්නේ ඉක්මනින් නවාතැනට යන ලෙසටයි.. මම කොරිඩෝවට එනකොටම මට ඇහුණා ලොකු පිපිරුම් සද්දයක්. පිපිරුම් රැල්ලෙන් කම්පනයට පත් නොවීමට මම බිත්තිය අසල වාඩි වී කන් වසාගෙන කට ඇරියා. අපි පසුව පහළම මාලය වෙත දිව ගියා.දොර වසා දැම්මා. යටි තට්ටුව, වහලය සහ හරහා කැබලි පියාසර කරනවා දුටු මම ඇඬුවා.
පසු දිනවලදී ෂෙල් වෙඩි ප්‍රහාර දිගටම පැවතුණා. පෙබරවාරි 21 වෙනිදා මම බලවත්ම පිපිරීමෙන් අවදි වුණා. ඒ එක් මහා පිපිරුමක් විතරයි. කුරුල්ලන් පියාසර කළ අතර පසුව නිශ්ශබ්දතාවයක් ඇති වුණා. මට ඒක ලෝකාන්තයක් වගේ දැනුනා. අපට පහළම මාලයට යාමට වෙලාවක් නොතිබූ නිසා මගේ ආච්චි සහ මම බිත්ති දෙකක් පිටුපස සැඟවී සිටියා.
එදිනම ගමේ සමාජ ශාලාවේදී අපි මනෝ විද්‍යාඥයෙකු සමඟ සැසියක් පැවැත් වූ විට අපට විශාල පිපිරීමක් ඇසුණා. එය මගේ නිවස අවට කොහේ හරි බව මට තේරුම් ගියා. මට සෑම දෙයක්ම කෑලි සහ කෑලි ලෙසටයි මතකයේ තියෙන්නේ: මම මගේ මිදුලට ගිය ආකාරය, මුළුතැන්ගෙයෙහි ජනේල නොතිබූ ආකාරය, නිවසේ ජනේලයක සියලු වීදුරුවලින් සම්පූර්ණයෙන්ම වැටී ඇති ආකාරය, මම මගේ කාමරයට ඇතුළු වූ ආකාරය සහ කුඩා කැබලි කැබැල්ලක් දුටු ආකාරය ජනේලය සිදුරු කර තිර රෙදි මත එල්ලා තිබූ බව මේ ඔක්කොම අපැහැදිලි චිත්‍රපටියක දර්ශන වගේ කියලා කියන්න පුලුවන්.
ඊට පස්සේ අපි මහල් ගොඩනැගිල්ලක යට තට්ටුවේ සැඟවෙන්න ගියා. අපේ කලාපයේ සටන් ආරම්භ වූයේ 2014 සිට බව මට මතකයි. එතකොට මම 2 වසරේ හිටියේ. මට මතකයි අපේ ගම්මානයේ, අපේ වීදිවලට ටැංකිවලින් වෙඩි තිබ්බ හැටි. මට මතකයි අපි කුඩා කාලයේ එකම බිම් මහලේ වාඩි වී සිටියදී කාන්තාවක් අපට පිසින ලද ඉරිඟු ගෙන එන විට කොතරම් සතුටු වුණාද කියා. අපට ඉහළින් පියාසර කරන දෙයකට අපි පුරුදු වී සිටියා. අපිට කරන්න දෙයක් තිබුණේ නැහැ.
නමුත් මේ වතාවේ මම ශක්තිමත් වුණා. මම ස්වේච්ඡා සේවකයන් සම්බන්ධ කර ගත් අතර, ඔවුන් මා සහ තවත් දරුවන් අට දෙනෙකු දෙමාපියන්ගේ අවසරය ඇතිව පිටතට ගෙන යන බවට එකඟ වුණා. පෙබරවාරි 23 වන දින, අපි ප්‍රීතිමත්ම දරුවන් මෙන් කාර්කිව් වටා ඇවිද ගිය අතර, අපි සත්වෝද්‍යානයට පවා ගියා. කෙසේ වෙතත්, අපට රාත්‍රියේ පිපිරීම් ඇසුණ “අයියෝ, ඒ Kharkivවල. එහ් කිසිම පිපිරීමක් වෙන්න බැහැ,” මම මුලින් තර්ක කළා. නමුත් පසුව අපට තේරුණා ෂෙල් වෙඩි ප්‍රහාර එල්ල වෙනවා කියලා. කාර්කිව් සිට අපි දින පහකට ආසන්න කාලයක් බටහිර යුක්රේනයට නේවාසිකාගාරයක පදිංචි වීමට ගියා. මම හිතුවේ සති දෙකකට ගෙදරින් යනවා කියලා. මාසයකින් සියල්ල අවසන් වනු ඇතැයි මම අපේක්ෂා කළා
අපි මාර්තු මාසයේදී මෙහි පැමිණි විට, මම මිනිසුන් ලියාපදිංචි කිරීමෙන් මානුෂීය ආධාර ස්ථානයකට උදව් කිරීමට පටන් ගත්තා.
මම තනියම ඉන්න නිසාත් මට මානසිකව හැමදේම දරාගන්න බැරි වෙයිද කියන කනස්සල්ලත් නිසා මම ගෙදර නවතින්න එන්නැයි ආච්චිගෙන් අයැද සිටියා. මට වයස අවුරුදු පහේ සිට ඇය මගේ ප්‍රධාන උපස්ථායිකාව වුණා.අප්‍රේල් 4 වැනිදා බටහිර යුක්රේනයේ ආච්චි මා වෙත පැමිණියා. මැයි මැද භාගයේදී අපේ නිවසේ බිත්ති දෙකක් පමණක් ඉතිරිව තිබෙන බව අපි සොයාගත්තා. මේ වෙනකොට ගල් ඇරෙන්න වෙන දෙයක් නෑ. මම මගේ මුළු අවුරුදු 16 ජීවිතයම එහි ගත කළ අතර මාස කිහිපයකින් ඒ සියල්ල විනාශ වී ගිහින්.
මැයි මාසේදී අන්තිමට අපිට කිව්වේ තාත්තා නැති වුණා කියලා. අපි අඬපු නිසා මට දවස් දෙකක් නින්ද ගියේ නෑ. ඊට පස්සේ ජූනි 2 වෙනිදා තාත්තා කතා කරලා කිව්වා තුවාල වෙලා රෝහලේ ප්‍රතිකාර ගත්තත් එයා හොඳින් ඉන්නවා කියලා. ඒ ජීවිතයේ මම ඇසූ හොඳම ආරංචියයි.
මම දැන් ජීවත් වන කලාපය තරමක් ආරක්ෂිතයි. මගේ අලුත් මිතුරන් සමඟ මුළු ගිම්හානයම ගත කිරීමට මට හැකි වුණා. මම මගේ ආච්චි සමඟ නේවාසිකාගාරයේ සිට ජූලි මාසයේදී නොමිලේ ජීවත් වන නිවසකට ගියා. සරත් සෘතුවේ දී, මම මගේ උසස් පාසලේ ජ්‍යෙෂ්ඨ වසර ආරම්භ කළ අතර විශ්ව විද්‍යාලයක පුවත්පත් කලාව හැදෑරීමට අදහස් කරනවා. මට හොඳ අධ්‍යාපනයක් ලබා ගැනීමට අවශ්‍යයි.
නමුත් මම තවමත් යුද්ධයෙන් පීඩා විඳිමින් සිටිනවා. මම මාස අටකින් මගේ අම්මා ගැන කිසිවක් අසා නැත. ඇය ජීවතුන් අතර සිටින බව දැනගැනීම පවා මට විශාල සහනයක්.
මේ කලාපයේ විදුලිය ඇනහිටීම් ද තිබෙනවා, සන්නිවේදනය අපහසුයි. දවසක් උදේ මම දැක්කා මගේ තාත්තා දැන් ඉන්න නගරයෙන් දුක්බර පුවත් කිහිපයක්. මට ඔහුව පරීක්ෂා කිරීමට අවශ්‍ය වුණා.නමුත් සංඥාවක් සහ බලයක් ඇත්තේ නෑ. මේ වගේ අවස්ථා මට “පැනික් ඇටෑක්” ඇති කරනවා.
සොෆියා එසේ ඇගේ කතාව පැවසුවා. එය අපැහැදිලි බව ඔබට හිතෙන්නට ඇති. ඇය ඇයට සිහිපත් වෙන සියලුම දේ අපැහැදිලි ලෙස පවසනවා. යුද්ධය ඇගේ මනසට එතරමට තද පීඩාවක් ඇති කර ඇති බව සත්‍යයක්
සොෆියා මෙන් දරුවන් දහස් ගණනක් විවිධ ඛේදනීය කතාවලට හිමිකම් කියනවා. ඔවුන් කම්පන තත්ව වලට ලක් වීම වෙනුවට යහපත් ලෙස සන්තෝසයෙන් ජීවත් වෙන දවසකට හිමිකම් කියන්නටම උවමනායි. ලෝකයේ වෙසෙන හැම යහපත් හදවතක්ම ප්‍රාර්ථනා කරන්නේ එය මිස අන් කිසිවක් නොවේ.
