ජියා ඛාන් උපත ලැබුවේ Nafia Risvi khan යන නමින්. ඒ 1988 පෙබරවාරි 20 වැනිදා. ඇගේ පියා ඇමරිකානු ව්‍යාපාරිකයෙකු වූ අලි රිස්වි ඛාන් වූ අතර අම්මා හින්දි නිළියක වූ රබියා ඛාන්. ජියාට අවුරුදු දෙකක් පමණ කාලයේදී අලි රිස්වි ඛාන් පවුල හැර යනවා. ජියාට කවිතා සහ කරිෂ්මා නමින් සහෝදරයන් දෙදෙනෙකුද සිටියා. ජියා හැදී වැඩෙන්නේ ලන්ඩනයේ. ඇය පාසල් අධ්‍යාපනය හදාරා මුම්බායි වෙත එන්නේ බොලිවුඩයේ වෘත්තිය ජීවිතය ආරම්භ කරන්නටයි.ඇය Lee straberg Theatre and Film Institute හි අධ්‍යාපනය හදාරනවා. විවිධ නෘත්‍ය ශානරයන් ද හදාරනවා.
ඇය රංගන ජීවිතය ආරම්භ කරන්නේ Nishabd චිත්‍රපටියේ අමිතාබ් භච්චන් සමඟ රංගනයේ නිරත වෙමින්. ඇය filmfare හි හොඳම නැඟී එන නිළිය සම්මානය පවා දිනා ගන්නට වාසනාවන්ත වුණා.ඇය Gajini චිත්‍රපටියේ ද රංගන කටයුතු වල නිරත වුණා.2010 වසරේ ශාහිඩ් කපූර් සමඟ chance pe dance චිත්‍රපටියට ද ඇය දායක වුණා.
සැබෑවටම ඇය නිළියක ලෙස දිගු ගමනක නිරත වන්නට සිටි අයෙක්.
ඇගේ මරණය
2013 ජූනි 3 වැනිදා ජියා මුම්බායි හි ජූහු හි පිහිටි ඇගේ නිවසේ දී රාත්‍රී 11:00 සිට රාත්‍රී 11:30 දක්වා කොතැනක හෝ එල්ලී මිය ගිය බව වාර්තා වෙනවා. එම අවස්ථාවේ ඇගේ මව සහ සහෝදරිය නිවසේ සිටියේ නැහැ. මරණ පරීක්ෂණයක් බයිකුල්ලා හි JJ රෝහලේදී සිදු කරනු ලැබුවා. පශ්චාත් මරණ පරීක්ෂණයෙන් පසු බදාදා පෙරවරු 7.00 ට පමණ ඇයගේ දේහය නැවත ඇයගේ නිවසට ගෙන එනු ලැබුවා. එදිනම ඇගේ නමස්-ඊ-ජනාසා (අවමංගල්‍ය යාඥාව) සෝනාපූර් කබාර් වල්ලා මස්ජිද්හිදී සිදු වූ අතර ඉස්ලාමීය චාරිත්‍රානුකූලව ධුර් යාඥාවෙන් පසු ඇයව ජුහු මුස්ලිම් සුසාන භූමියේ තැන්පත් කර තිබෙනවා. මේ සඳහා බොලිවුඩ් නළුවන් විශාල ප්‍රමාණයක් එක් වී සිටියා.
හමු වූ ලිපිය
2013 ජූනි 7 වන දින, ඛාන්ගේ පෙම්වතා වන සූරාජ් පන්චෝලිට ආමන්ත්‍රණය කළ බව කියන පිටු හයක අතින් ලියන ලද සටහනක් ඇගේ සහෝදරිය විසින් නිවසේ තිබී සොයා ගන්නා ලැබුවා. ජියා ඛාන් ඇගේ ජීවිතය අවසන් කිරීමට සැලසුම් කර ඇති බව සටහනේ සඳහන් වෙනවා.මෑතදී කළ ගබ්සාවක් ගැන සඳහන් පිටපතක් පවුලේ අය විසින් නිකුත් කර තිබුණා. නමුත් මේ මරණයේ සැක සහිත තැන් ඇතැයි ඇගේ අම්මා මාධ්‍යයට පවසා තිබුණා.
පෙම්වතාට එරෙහි චෝදනා
ජියා ඛාන් සමඟ ජීවත් වූ පන්චෝලි 2013 ජූනි 10 වන දින ඇයගේ සියදිවි නසාගැනීමේ විමර්ශනය අතරතුර පොලිස් අත්අඩංගුවට ගැණුනා. සිය දිවි නසාගැනීමේ සටහනේ ජියා සඳහන් කළේ සූරාජ් ඇයට සෑම විටම ශාරීරිකව හිංසනයට සහ වධහිංසා පමුණුවන බවයි.බොම්බේ මහාධිකරණය 2013 ජූලි 2 දින ඔහුට ඇප ලබා දුන්නා. ඇයගේ මරණයෙන් වසරකට පසුව, 2014 ජූලි 3 වන දින, මරණය සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර විමර්ශනය කරන ලෙස මහාධිකරණය විසින් මධ්‍යම විමර්ශන කාර්යාංශයට (CBI) නියෝග කර තිබුණා.
මෙම ක්‍රියාවලිය කඩිනම් කරන ලෙස ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය කළ ඉල්ලීමට අනුව, මහාධිකරණය විසින් 2016 ජූනි 7 දින සිට මෙම කාරණය සම්බන්ධයෙන් විභාගයක් පැවැත්වූවා. 2016 අගෝස්තු 1 වන දින CBI නඩුවේ දී මෙය මිනීමැරුමක් වීම ප්‍රතික්ෂේප කළා. එහි විමර්ශනවලට අනුව, ජියා ඛාන් ගේ මරණයට හේතුව ‘එල්ලී සියදිවි නසා ගැනීම’ බව කියැවුණා. ජියා ඛාන්ගේ මව, රබියා, ස්වාධීනව බ්‍රිතාන්‍ය අධිකරණ වෛද්‍ය විශේෂඥ ජේසන් පේන්-ජේම්ස් කුලියට ගත් අතර, ඇය 2016 සැප්තැම්බර් 20 වාර්තාවකින් නිගමනය කළේ “ජියා ඛාන්ගේ එල්ලීම නාට්‍යානුසාරීව කර ඇති අතර ඇගේ මුහුණේ සහ බෙල්ලේ ඇති සලකුණු වලින් පෙනී යන්නේ එය හුදෙක් සියදිවි නසාගැනීමක් නොවන බවයි.”
2017 ජනවාරි මාසයේදී පෙම්වතා වූ සුරාජ් පැංචෝලිට එරෙහිව ලිංගික අතවර සහ මිනීමැරුම් චෝදනා ගොනු කරන ලෙස පැමිණිල්ල ඉල්ලා සිටියා.
2018 ජනවාරි 31 දින මුම්බායි හි උසාවියක් ඛාන්ගේ සියදිවි නසා ගැනීමට අනුබල දුන් බවට පන්චෝලිට චෝදනා කර තිබුණා. CBI විසින් 2018 මාර්තු මාසයේදී නඩුව ආරම්භ කිරීමට නියමිතව ඇති අතර, පැමිණිලිකාරිය වන ඛාන්ගේ මව රබියා ඇතුළු සාක්ෂිකරුවන් 69 දෙනෙකුගේ ලැයිස්තුවක් ඉදිරිපත් කර තිබුණා. 2023 අප්‍රේල් මාසයේදී, CBI විශේෂ අධිකරණය සාක්ෂි නොමැතිකම හේතුවෙන් පන්චෝලි නිදොස් කොට නිදහස් කළා.
ජියා ජීවත් වූවානම් මේ වෙද්දී දීපිකා පදුකොන්, අනුෂ්කා ෂර්මා, සෝනම් කපූර්, ආලියාභාත් වැනි සමකාලීන නිළියන් සමඟ කරට කර සිට ගන්නට සිටි දක්ෂ නිළියක්. නමුත් නොගැළපෙන ප්‍රේම සම්බන්ධයක වේදනාව ඇය මරණය දක්වා ගෙන ඒම සැබැවින්ම වේදනාවක්.
